Demencja to przypadłość dotykająca znaczną część osób w podeszłym wieku. Wiąże się z utratą funkcji zmysłowych, co może bezpośrednio przekładać się na zachowanie i samopoczucie. Podpowiadamy jak opiekować się seniorem dotkniętym tą chorobą.
Czym jest demencja?
Przyczyny demencji nie są znane współczesnej medycynie. Wiadomo jednak, że jest to choroba nieuleczalna i postępująca. By móc odpowiednio opiekować się osobą z demencją, warto dowiedzieć się o niej więcej. Oto kilka faktów:
- Demencja to inaczej otępienie. Charakteryzuje się upośledzeniem funkcji poznawczych takich jak: pamięć, myślenie, orientacja w terenie, rozumienie, liczenie, zdolność uczenia i wysławiania się.
- Wyróżniamy trzy etapy rozwoju demencji. Pierwsza to jej najlżejsza forma, kiedy pogarsza się pamięć, a chory ma trudności w dobraniu odpowiednich słów. Często towarzyszą temu wahania nastroju. W drugiej fazie chory traci kontrolę nad swoim ciałem – ma zaburzenia równowagi, trzęsą mu się dłonie, chodzenie staje się wolniejsze. Towarzyszą temu dalsze zaburzenia pamięci i mowy, a zachowania stają się coraz mniej przewidywalne. W trzeciej fazie choroby podopieczny nie rozpoznaje już bliskich osób, niewyraźnie mówi, przestaje panować nad czynnościami fizjologicznymi, nie jest już mobilny.
- Chociaż choroba jest nieuleczalna, jej symptomy można zmniejszyć lub opóźnić stosując odpowiednią profilaktykę.
Jak rozpoznać demencję?
Każdy senior, ze względu na wiek, znajduje się w grupie ryzyka jeśli chodzi o demencję. Dlatego warto wiedzieć jak rozpoznać jej pierwsze symptomy. Należą do nich: trudności w koncentracji, zachwiania orientacji, zapominanie informacji. Senior może gubić się w znajomej okolicy, zapominać, gdzie znajdują się sztućce czy ręczniki, kilkakrotnie pytać o te same rzeczy. Często towarzyszy temu apatia, a także irytacja. Z czasem ta frustracja może przekształcać się w agresję. Cierpliwość, empatia i głębokie zrozumienie dla tej przypadłości są niezbędne w kontakcie z chorym.
Skuteczna profilaktyka chorób mózgu
Działania zapobiegawcze warto stosować nie tylko zanim rozwinie się choroba, ale także w jej pierwszej czy drugiej fazie. Opóźni to jej dalszy rozwój zanim podopieczny straci kontakt z rzeczywistością. Jak można zapobiegać demencji?
Stymulacja intelektualna. Zachęcaj seniora do gry w szachy, karty, do rozwiązywania krzyżówek czy łamigłówek. To dobry sposób na ćwiczenie mózgu i jego odmłodzenie. Równie ważne są rozmowy – wspominanie przeszłości, oglądanie zdjęć, które pomagają ćwiczyć pamięć.
Aktywność fizyczna. Równie ważne jest ćwiczenie ciała i koordynacji. Nawet drobna gimnastyka powtarzana codziennie może skutecznie opóźnić otępienie, a do tego korzystnie wpływa na zdrowie organizmu. Zachęcaj seniora do aktywności starając się dostosować ją do jego możliwości i stanu zdrowia.
Odpowiednia dieta. W profilaktyce chorób mózgu dieta ma ogromne znaczenie. Powinna uwzględniać produkty bogate w kwasy omega-3, witaminy A, E i C, które są naturalnymi antyoksydantami, polifenole roślinne, a także witaminę B6, B12 i kwas foliowy.
Kontakt z innymi. Nie zawsze o tym pamiętamy, ale bliskie relacje z otoczeniem pozytywnie wpływa na samopoczucie oraz na stan naszego umysłu. Jak się okazuje, to także dobry sposób na skuteczną profilaktykę przeciwko demencji. Zachęcaj rodzinę seniora do częstych odwiedzin, pomóż podopiecznemu nawiązywać nowe kontakty.
Jak opiekować się podopiecznym z demencją?
Wiesz już czym jest demencja i jak możesz wspierać seniora w walce z tą przypadłością. Czas poznać kilka zasad, które pomogą Ci w codziennej opiece nad podopiecznym dotkniętym otępieniem. Najważniejsze to uzbroić się w cierpliwość i pamiętać, że wiele zachowań seniora nie wynika z jego charakteru czy złośliwości, ale jest konsekwencją radzenia sobie z chorobą. By ułatwić Wam dobrą relację, zadbaj o odpowiednią komunikację:
- utrzymuj kontakt wzrokowy w trakcie rozmowy,
- daj podopiecznemu czas na odpowiedź czy wykonanie czynności, nie popędzaj go, chwal za każdy sukces,
- powtarzaj ważne informacje i upewnij się, że senior je rozumie,
- zachowuj przyjazny ton, staraj się nie ulegać irytacji,
- unikaj konfliktów i nie odpowiadaj na oskarżenia czy zarzuty,
- staraj się poprawiać nastrój podopiecznego, gdy zauważysz, że ulega pogorszeniu,
- mów powoli i wyraźnie,
- nie dawaj zbyt wielu możliwości wyboru, maksymalnie dwie – zamiast pytać, na jaki sok ma ochotę, spytaj czy woli marchewkowy czy jabłkowy.
Komunikacja to podstawa, ale równie ważne jest odpowiednie zorganizowanie przestrzeni wokół podopiecznego. Chodzi o takie ułożenie planu dnia, by senior czuł się komfortowo, a także o zapewnienie odpowiednich środków bezpieczeństwa. W tym celu:
- wyznacz stałe miejsca dla przedmiotów codziennego użytku,
- trzymaj się harmonogramu dnia, staraj się zachować konsekwencję,
- upewnij się, że w zasięgu wzroku seniora znajduje się kalendarz z zaznaczonym dniem,
- zamykaj drzwi wejściowe na klucz,
- usuń klucze z drzwi do każdego pomieszczenia w domu tak, by podopieczny nie mógł się w nim zamknąć,
- zabezpiecz urządzenia, które mogą stanowić zagrożenie: kuchenkę, kominek, narzędzia,
- schowaj środki do czyszczenia zagrażające zdrowiu,
- zadbaj o zabezpieczenia chroniące przed upadkiem – matę antypoślizgową w wannie i uchwyt nad wanną, krzesełko do siedzenia pod prysznicem, etc.
Przede wszystkim zachowaj cierpliwość i empatię. Rozmawiaj z rodziną seniora jeśli zauważysz zmiany w zachowaniu, edukuj się, by wiedzieć jak reagować w różnych sytuacjach. Pamiętaj – mimo że nie zawsze to czujesz, senior z demencją bardzo na Tobie polega. Stwórz dla niego komfortowe warunki, by mimo swojej przypadłości, mógł czerpać przyjemność z codziennych czynności.
Skontaktuj się z nami