Pogarszająca się kondycja psychiczna, niedożywienie, problemy ze zdrowiem. Długotrwały brak apetytu u seniora ma groźne konsekwencje. Jakie są jego najczęstsze przyczyny? Co Opiekunka może zrobić, aby pomóc osobie starszej, która niechętnie przyjmuje posiłki?
Skutki braku apetytu u seniora
Twój podopieczny ma zdecydowanie mniejszą ochotę na jedzenie? Coraz trudniej go przekonać nawet do tych potraw, które wcześniej bardzo lubił? Braku apetytu u seniora nie można lekceważyć. To złożony problem, który prowadzi do wielu powikłań. Pogarsza ogólne funkcjonowanie organizmu i samopoczucie.
Szczególnie niebezpieczna jest sytuacja, kiedy niechęć do spożywania posiłków utrzymuje się zbyt długo. To dla Opiekunki prawdziwe wyzwanie. Niedobór witamin i minerałów wywołuje, niestety, ciężkie objawy. Możemy do nich zaliczyć między innymi:
- niedożywienie,
- złe samopoczucie i apatię,
- ospałość, brak energii,
- bóle i zawroty głowy,
- spadek wagi,
- anemię,
- zmniejszenie odporności,
- spadek tolerancji na leki,
- obniżenie sprawności.
Na szczęście, istnieje kilka sprawdzonych sposobów na pobudzenie apetytu osoby starszej. Warto jednak wcześniej upewnić się, czy za jej stan nie odpowiadają dodatkowe czynniki. To bardzo ważne, aby przed podjęciem działania dotrzeć do możliwych przyczyn. Przeanalizujemy niektóre z nich.
Brak apetytu u seniora – przyczyny
Co najczęściej odpowiada za brak apetytu u seniora? Przede wszystkim naturalne spowolnienie metabolizmu. Tym gorzej, jeśli jest połączone z brakiem aktywności fizycznej. Zachęcaj więc podopiecznego do dodatkowego wysiłku. Ochotę na pełnowartościowe posiłki przywrócą na przykład regularne spacery na świeżym powietrzu albo wspólne gotowanie.
Przeczytaj również: Aktywność seniora – jak radzić sobie z wymówkami?
Braki w uzębieniu, bóle dziąseł, niewłaściwie dobrana proteza. Problemy z jamą ustną wywołują dyskomfort i utrudniają jedzenie. Pomocne mogą być dania, które nie sprawią kłopotów z przeżuwaniem i rozdrabnianiem. Pewne zmiany w jadłospisie przydadzą się też w przypadku pogorszenia się smaku i węchu.
Twój podopieczny może cierpieć na choroby przewlekłe, takie jak nowotwory, demencja czy niewydolność nerek. Przyjrzyj się też skutkom ubocznym przyjmowanych leków. Czy wywołują nudności, biegunkę lub zaparcia? A może wymagają uzupełnienia niedoborów?
Jeśli masz do czynienia z utrwalonymi błędami żywieniowymi lub zaburzeniami snu, postaw na zdrowszy tryb życia, odpowiednią żywność i stałe pory posiłków. Często w grę wchodzą też inne kwestie, na przykład obniżenie nastroju i depresja, które wymagają specjalnego podejścia.
Przeczytaj również: Depresja u seniora – wszystko, co musisz wiedzieć
Jak walczyć z brakiem apetytu u seniora?
Warto zacząć od małych, lekkostrawnych porcji składających się ze świeżych, nieprzetworzonych produktów. Podawaj je systematycznie, co 3 lub 4 godziny. Intensywniejsze, bardziej urozmaicone doprawianie zwiększy apetyt, dlatego często używaj bazylii, kolendry, chrzanu, majeranku czy papryki.
Pomiędzy posiłkami sprawdzą się drobne przekąski oraz wysokokaloryczne napoje. Możesz też spróbować delikatnych preparatów ziołowych lub herbat, które poprawią trawienie i apetyt – popularna jest na przykład mięta, koper, cykoria lub anyż. Podstawą jest też odpowiednie nawodnienie.
Dania powinny być kolorowe, smaczne i zachęcające. Podczas trudności z połykaniem lub gryzieniem postaw na papki i zupy, a także pokrojone warzywa i owoce.
Nie zmuszaj osoby starszej do jedzenia rzeczy, których nie lubi. Pamiętaj jednak, że w jej diecie powinny się znaleźć odpowiednie składniki, takie jak ryby lub chude mięso. Ogranicz za to cukier i sól.
Jeśli Twój plan dnia na to pozwala, spróbuj razem z podopiecznym zasiąść do stołu. Czasami potrzebuje jedynie towarzystwa i zainteresowania. Sprawdzaj przy tym, co sprawiło mu największą przyjemność. Zadbasz o odpowiednią atmosferę, jeśli nie będziesz go stresować, wyręczać ani popędzać. Możesz też zachęcić podopiecznego do wspólnego przygotowywania niektórych posiłków.
O tym musisz pamiętać!
Wszelkie zmiany, wprowadzone przez Opiekunkę, powinny być dopasowane do stanu zdrowia seniora. Specjalnej diety wymagają na przykład osoby starsze z cukrzycą.
Czasami niezbędna jest interwencja lekarza. Pozwoli ona wykluczyć choroby, które mogą być źródłem braku apetytu u seniora. Udzieli też wskazówek, dzięki którym Opiekunka ustali, których produktów nie może zabraknąć w diecie podopiecznego oraz co mu zaszkodzi. Podstawowe wskazówki związane z wizytą znajdziesz we wpisie: Podopieczny u lekarza.
Zaburzenia odżywiania u osoby starszej? To możliwe!
Często zapominamy, że zaburzenia odżywiania, takie jak anoreksja oraz bulimia, mogą dotyczyć także ludzi w podeszłym wieku. Sprzyjają im naturalne procesy towarzyszące starzeniu się i typowe choroby.
Napady objadania się, podobnie jak jadłowstręt psychiczny, są ciężkie do przezwyciężenia. Niezbędne jest odpowiednie leczenie i wsparcie psychiczne, jakiego może udzielić Opiekunka. Za takimi zaburzeniami może stać cały szereg problemów. Warto uważnie obserwować zachowanie seniora. Jeśli to właśnie leki powodują trudności z jedzeniem i trawieniem, koniecznie zgłoś się z podopiecznym do specjalisty.
Przeczytaj również: Częste choroby osób starszych