Choroba Alzheimera to częste schorzenie, dotykające osoby starsze. Jego objawy mogą się stopniowo nasilać i prowadzić do coraz większych problemów w życiu codziennym. Ważnym elementem terapii są ćwiczenia dla chorych na Alzheimera. Jakie są ich korzyści? O czym Opiekunka powinna pamiętać, aby pomóc zmagającemu się z nim seniorowi?
Zalety ćwiczeń dla chorych na Alzheimera
Chociaż choroba ta jest nieuleczalna, Opiekunka może pomóc osłabić jej rozwój. Lekkie formy aktywności pozwolą złagodzić towarzyszące dolegliwości, poprawią koncentrację, jakość snu i samopoczucie. Umożliwią także utrzymanie codziennej sprawności.
Osoby cierpiące na Alzheimera mierzą się między innymi z zaburzeniami pamięci i orientacji, a także z otępieniem. Mogą odczuwać strach nawet w miejscach, w których wcześniej czuli się swobodnie. Właśnie dlatego tak ważne jest stworzenie im spokojnych, komfortowych warunków. Najlepiej, aby ćwiczenia były wykonywane wspólnie, na świeżym powietrzu lub w znajomym otoczeniu, w którym podopieczny nie odczuwa napięcia.
Przeczytaj również: Jak opiekować się seniorem z demencją?
Podczas ćwiczeń dla chorych na Alzheimera warto również słuchać muzyki, którą lubi podopieczny. Pozwoli mu to na odprężenie i zmniejszy wahania nastroju czy drażliwość, które należą do częstych symptomów schorzenia.
Wybór ćwiczeń dla chorych na Alzheimera
Wybierając ćwiczenia dla osoby dotkniętej chorobą otępienną – zarówno te fizyczne jak i umysłowe – należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Czasami możliwości ruchowe osoby starszej, zwłaszcza jeżeli zmaga się z taką przypadłością, są mocno ograniczone. Podczas wyboru ćwiczeń dla chorych na Alzheimera warto zastanowić się, jakie formy będą najbardziej odpowiednie.
Koniecznie muszą okazać się dopasowane do jego kondycji zdrowotnej i fazy choroby. W przypadku ćwiczeń fizycznych, największe korzyści przyniesie lekki, ale regularnie uprawiany wysiłek, który łącznie potrwa minimum 90 minut tygodniowo. Ćwiczenia umysłowe warto wykonywać jak najczęściej, biorąc pod uwagę samopoczucie podopiecznego. Bardzo ważne jest, by nie traktował on zadań jak przykrego obowiązku, dlatego nie należy seniora do nich zmuszać.
O czym należy pamiętać?
Niezależnie od ich formy, ćwiczenia dla chorych dla Alzheimera powinny być prowadzone w bezpieczny sposób. Wymagają od Opiekunki nie tylko podstawowej wiedzy, ale też cierpliwości, wsparcia i ciągłego, uważnego monitorowania zachowań seniora.
Ważne, aby zatroszczyć się przy tym o jego komfort psychiczny. Wprowadzenie jakiejkolwiek aktywności jest możliwe dopiero wtedy, kiedy Wasze kontakty są wystarczająco bliskie i oparte na zaufaniu. Dlatego nie zniechęcaj się, kiedy podopieczny nie będzie reagował z entuzjazmem na Twoje propozycje. Pamiętaj, że wymaga to czasu. Uzbrój się więc w cierpliwość i okazuj serdeczność, mając na uwadze fakt, że niechęć seniora, a nawet agresja to raczej objawy chorobowe, a nie negatywne uczucia wobec Ciebie.
Ćwiczenia dla chorych na Alzheimera – aktywność fizyczna
Najpopularniejszą i całkowicie bezpieczną aktywności jest spacer. Spędzanie czasu poza domem, o ile pozwalają na to warunki pogodowe, to doskonała opcja, która poprawi także ogólne funkcjonowanie organizmu. Opiekunka może wybierać dystanse łatwe do pokonania przez jej podopiecznego. Jeśli wykaże oznaki zmęczenia, warto zapewnić mu chwilowy odpoczynek.
Na jakie jeszcze aktywności można się zdecydować? Jeśli pozwala na to stopień zaawansowania choroby, można spróbować zajęć aerobowych, zapewniających dotlenienie organizmu, takich jak nordic walking, a także pływanie czy joga.
W każdym przypadku ćwiczenia muszą być proste, wykonywane w niezbyt szybkim tempie. Idealna w niektórych przypadkach jest specjalna gimnastyka, oparta na kontakcie z Opiekunką, która prowadzi osobę starszą i współpracuje z nią.
Jeżeli podopieczny nie może podejmować większej aktywności, możesz aktywizować go poprzez pomaganie w obowiązkach domowych czy podczas pracy w ogrodzie (albo pielęgnowania roślin balkonowych). Ze względów bezpieczeństwa lepiej unikać angażowania seniora w gotowanie. Możecie także wykonywać spokojną gimnastykę, rozciąganie, ćwiczenia z podawaniem piłki, etc. Najważniejsze, by podczas ćwiczeń senior miał okazję rozwijania koordynacji ciała, równowagi, koncentracji.
Ćwiczenia dla chorych na Alzheimera – aktywność umysłowa
Równie ważna dla seniora z Alzheimerem jest aktywność umysłowa. Wiele z ćwiczeń fizycznych angażuje również umysł, dlatego możesz je ze sobą łączyć. Dobrym przykładem jest pomoc w porządkach domowych – segregowanie przedmiotów czy składanie ubrań według kolorów, parowanie skarpetek. Podobny efekt osiągniesz dzięki grom, polegającym na dopasowywaniu tych samych kart albo układaniu ich według określonej kategorii.
Ćwicz także pamięć seniora. Zachęcaj go do nazywania przedmiotów, z których korzysta, wymieniania ubrań, które na siebie zakłada czy nazywania składników obiadu lub śniadania.
Wybierając ćwiczenia umysłowe dla podopiecznego z Alzheimerem staraj się także stymulować jego funkcje poznawcze. Pomaga w tym, na przykład, układanie puzzli, zagadki logiczne (tylko we wczesnym stadium choroby), gry karciane i planszowe, a nawet kolorowanki, które dodatkowo pomagają się wyciszyć i zrelaksować.
Korzystaj z każdej okazji do aktywności. Przygotowujcie wspólnie ozdoby świąteczne, dekorujcie mieszkanie, twórzcie małe dzieła plastyczne. Takie zajęcia świetnie poprawiają pamięć i koncentrację. Przy okazji upewniaj się, że podopieczny wie, jaki jest dzień tygodnia i miesiąca, jaki mamy miesiąc czy rok. Kiedy choroba postępuje, wspólnie z podopiecznym zmieniajcie lub przekreślajcie dni w kalendarzu.
Doskonałym sposobem na spędzanie czasu i ćwiczenie funkcji poznawczych jest regularne przeglądanie albumu ze zdjęciami, opowiadanie o osobach, które znajdują się na fotografiach. W bardziej zaawansowanych stadiach choroby zachęcaj seniora, by podawał imiona osób, które widzi. Być może będzie w stanie również wskazać na pokrewieństwo między poszczególnymi członkami rodziny.
Alzheimer a aktywność społeczna
Badania pokazują, że kontakty towarzyskie mają znaczący wpływ na hamowanie postępowania Alzheimera. Dlatego w miarę możliwości ważne jest zapewnienie podopiecznemu kontaktów z bliskimi. Mogą to być członkowie rodziny czy przyjaciele, a jeśli takie kontakty są niemożliwe, warto poszukać w okolicy grup, do których może dołączyć senior.
Być może funkcjonuje w pobliżu grupa wsparcia dla osób z chorobą Alzheimera albo w sąsiedztwie znajdują się samotne osoby, szukające towarzystwa. Wspólne spacery, gry czy ćwiczenia pozwolą ograniczać izolację i sprawią, że podopieczny będzie czuł się potrzebny i wspierany.
Ważne, by zachęcać seniora do towarzyskich spotkań. W miarę postępowania choroby może on świadomie unikać kontaktów, czując się niepewnie lub wstydząc się objawów chorobowych. Tutaj rola Opiekunki jest niezwykle ważna. Poinformuj bliskich i osoby z otoczenia podopiecznego o chorobie i obawach, z jakimi się boryka. Zachęć ich do okazywania mu troski oraz życzliwości. Jeżeli mimo wszystko senior nie ma ochoty na towarzyskie spotkania, nie zmuszaj go do nich. Ogranicz jego kontakty tylko do osób, wśród których czuje się bezpiecznie i pewnie.
Przeczytaj również: Częste choroby osób starszych