Konsekwencją starzenia się organizmu jest większe ryzyko zachorowań. Dzieje się tak, ponieważ z wiekiem komórki i narządy tracą zdolność do regeneracji. Obniża się też metabolizm oraz funkcje układu nerwowego, pojawiają się zaburzenia układu hormonalnego, spada tempo przewodzenia impulsów nerwowych. Co każda opiekunka powinna wiedzieć o przypadłościach wieku starczego? Poznaj te najczęściej występujące choroby osób starszych.
Schorzenia somatyczne i psychiczne
Niestety do chorób, jakie dotykają osoby w starszym wieku, należą nie tylko te związane ze zdrowiem fizycznym. W wyniku zmian następujących w procesie starzenia się, seniorów może dotknąć także depresja i choroby otępienne. Oprócz tego, w wyniku obniżonej siły mięśni i mobilności, osoby starsze są bardziej narażone na upadki oraz związane z nimi złamania i powikłania.
To nie koniec złych wiadomości. Jako opiekunka osób starszych musisz pamiętać, że choroby wieku starczego to najczęściej schorzenia, które nie są uleczalne. Wiele z nich ma charakter progresywny, czyli z czasem ich objawy rozwijają się i nasilają.
Jakie choroby najczęściej dotykają starsze osoby? Przedstawiamy kilka z nich.
Osteoporoza
Z wiekiem zmniejsza się masa kostna, a konsekwencją tego procesu jest właśnie osteoporoza. O jej wystąpieniu mogą decydować także uwarunkowania genetyczne, ale najczęściej czynnikami ryzyka jest niedobór wapnia, białka i witaminy D w diecie, a także leki steroidowe.
Przeczytaj również: Zespół poupadkowy – jak pomóc seniorowi?
Przy osteoporozie ważna jest przede wszystkim dieta, a także wysoka ostrożność – trzeba za wszelką cenę unikać upadków i złamań. Nie oznacza to, że trzeba wyeliminować aktywność fizyczną. Przeciwnie, regularne ćwiczenia pomogą wzmocnić ciało i poprawić jego mobilność. Powinny być oczywiście dostosowane do możliwości podopiecznego oraz jego stanu zdrowia.
Nadciśnienie tętnicze
O nadciśnieniu tętniczym mówimy wtedy, kiedy podczas pomiaru wartość jest wyższa niż 140 mmHg skurczowego oraz 90 mmHg rozkurczowego. Do jego wystąpienia może przyczynić się otyłość, brak aktywności fizycznej, nieodpowiednia dieta i nadmiar spożywanej soli. Może zostać także wywołana przez inne choroby, jak przewlekła choroba nerek, choroby tętnic nerkowych czy zespół Cushinga.
Przeczytaj również: Dieta osoby starszej – jakie posiłki przygotowywać dla seniora?
Jak wspierać seniora w nadciśnieniem tętniczym? Niezwykle ważna jest zdrowa dieta oraz regularne przyjmowanie leków obniżających ciśnienie, przepisanych przez lekarza. Leczenie wspiera także regularna aktywność fizyczna, na przykład w formie spacerów.
Miażdżyca
Miażdżyca atakuje duże i średnie tętnice powodując przewlekły stan zapalny. Nie jest to choroba, która atakuje znienacka – rozwija się latami na skutek odkładania lipidów w ścianach naczyń. Miażdżyca jest bardzo niebezpieczna dla osób starszych. Może doprowadzić do udaru mózgu i zawału serca, a w konsekwencji również do śmierci.
W grupie ryzyka znajdują się osoby otyłe, z wysokim poziomem cholesterolu LDL oraz homocysteiny. Ryzyko zwiększa także dieta bogata w tłuszcze pochodzenia zwierzęcego i cukry proste, palenie papierosów i brak aktywności fizycznej.
Leczenie miażdżycy jest wielowarstwowe. Łączy w sobie spożywanie odpowiednik leków związanych ze schorzeniem, ale także z chorobami współtowarzyszącymi, takimi jak cukrzyca, nadciśnienie czy hipercholesterolemia. Opiekunka powinna pamiętać o zdrowej diecie oraz wplataniu aktywności fizycznej w codzienną rutynę.
Cukrzyca
U osób starszych najczęściej występuje cukrzyca drugiego typu, czyli ta, w której wysoki poziom cukru we krwi nie wynika z braku insuliny, ale z jej niewłaściwego działania. Są na nią narażeni seniorzy z otyłością, wysokim poziomem cholesterolu, niewłaściwą dietą połączonymi z brakiem aktywności fizycznej.
Przeczytaj również: Cukrzyca u osoby starszej – co musisz wiedzieć
W opiece nad seniorem cierpiącym na cukrzycę najważniejsze są trzy elementy: regularne przyjmowanie leków, przestrzeganie zdrowej diety oraz dbanie o aktywność fizyczną. Jeśli wiesz, że Twój podopieczny cierpi na cukrzycę, spytaj koordynatora, czy jest pod opieką pracownika medycznego oraz jakie dokładne wskazania lekarz przekazał rodzinie seniora.
Reumatyzm
Do bardzo bolesnych i uciążliwych dolegliwości należą bóle stawów i opuchnięcia kończyn. Reumatyzm może mieć charakter zapalny lub niezapalny, zwyrodnieniowy. Jego podłoże jest najczęściej autoimmunologiczne, co oznacza, że trudno go zdiagnozować.
Przeczytaj również: Opieka nad seniorem z reumatyzmem – o czym należy pamiętać
Opiekując się seniorem cierpiącym na bóle rematyczne, ważne jest wyeliminowanie takich czynników jak: zbyt duża wilgoć w otoczeniu, nadmierne obciążenie stawów, przemarzanie organizmu. Nie należy też lekceważyć chorób zapalnych. Bardzo ważna jest zdrowa dieta, wzmacniająca stawy oraz mięśnie, a także stosowanie naturalnych sposobów na łagodzenie bólu.
Choroba Alzheimera
Choroba Alzheimera należy do grupy schorzeń otępiennych, które bardzo często towarzyszą osobom starszym. Objawia się utratą pamięci, zdolnością rozumowania, a także orientacji i bywa przyczyną głębokiej frustracji, a nawet agresji ze strony podopiecznego.
Przeczytaj również: Jak opiekować się seniorem z demencją?
Chociaż choroba Alzheimera jest nieuleczalna, a jej objawy mogą się z czasem nasilać, do zadań opiekunki należy hamowanie jej postępów. Jest to możliwe dzięki odpowiednim ćwiczeniom, grom, a także aktywności. Jeśli wiesz, że jedziesz do seniora z chorobą otepienną, dokładnie zapoznaj się z naturą tego typu schorzeń. Dowiedz się także, w jakim stadium jest senior i przede wszystkim – upewnij się, że masz w sobie niezbędne pokłady cierpliwości oraz empatii, by podjąć się opieki seniora borykającego się z tą przypadłością.
Choroba Parkinsona
Schorzenie objawia się drżeniem kończyn i zaburzeniami mowy. Jest to choroba układu nerwowego, wywołana przez zwyrodnienie struktur anatomicznych mózgu. Jej objawy mogą występować już na wiele lat przed rozpoznaniem choroby – wynika to z faktu, że są mało konkretne i mogą być przypisywane również innych schorzeniom. Należy do nich m.in. utrata węchu, zaburzenia snu, zaparcia.
Chorobie może towarzyszyć depresja, co oznacza, że opieka nad seniorem dotkniętym tym schorzeniem jest bardzo skomplikowana. Poza terapią farmakologiczną oraz rehabilitacją, niezbędne jest ogromne wsparcie ze strony opiekunki i przynajmniej podstawowa wiedza o depresji.
Depresja
Rozpoznanie, a następnie opieka nad osobą z depresją, wymaga bardzo dużej wrażliwości. Choroba ta dotyka sporą ilość seniorów i może być wynikiem innych schorzeń. Niestety jej rozpoznawalność jest cały czas bardzo niska. Mogą o niej świadczyć zaburzenia nastroju, bezsenność, apatia, ale także niechęć do podejmowania aktywności, kłopoty z koncentracją i podejmowaniem decyzji.
Przeczytaj również: Depresja u seniora – wszystko, co musisz wiedzieć
Opiekując się seniorem z depresją, bardzo dokładnie poznaj zalecenia lekarza i obserwuj jego zachowanie. Wszelkie niepokojące objawy należy zgłaszać rodzinie podopiecznego, lekarzowi albo koordynatorowi. Dowiedz się także, czego unikać opiekując się osobą z depresją i w jaki sposób aktywizować seniora i wpływać na jego nastrój.
Skontaktuj się z nami