Odwodnienie to stan chorobowy. Dochodzi do niego, kiedy organizm nie otrzymuje odpowiedniej ilości wody oraz składników odżywczych. Odwodnienia nie wolno ignorować, ponieważ stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia.
Rodzaje odwodnienia
Odwodnienie nie wiąże się tylko ze zbyt małą ilością przyjmowanych płynów. Nie każdy wie, że istnieją aż trzy rodzaje odwodnienia:
- hipertoniczne,
- hipotoniczne,
- izotoniczne.
Pierwszy z nich oznacza zbyt niską ilość wody, drugi – elektrolitów. W trzecim rodzaju odwodnienia występuje równie niski poziom wody, co elektrolitów. W przypadku osób starszych najczęściej występuje pierwszy rodzaj, czyli odwodnienie hipertoniczne. Jego przyczynami jest picie zbyt małej ilości płynów, ale także inne czynniki, jak biegunka czy wymioty, cukrzyca lub inne choroby, prowadzące do nadmiernego wydalania moczu.
Pamiętaj: do spadku poziomu wody w organizmie przyczyniają się także niektóre leki. Staraj się konsultować z lekarzem ewentualne skutki uboczne przyjmowanych lekarstw i zawsze dbaj o to, by senior wypijał odpowiednią ilość płynów.
Przyczyny odwodnienia u osób starszych
Z wiekiem ryzyko wystąpienia odwodnienia wzrasta ze względu na zmiany fizjologiczne organizmu. U seniorów zawartość wody w organizmie zmniejsza się. Słabnie także mechanizm odczuwania pragnienia, a wraz z nim zaburzone zostają procesy termoregulacyjne. W efekcie senior nie odczuwa potrzeby picia wody i może nie zdawać sobie sprawy, że jego organizm boryka się z odwodnieniem.
Wspomniane wyżej leki (m.in. moczopędne, środki przeczyszczające czy leki stosowane w chorobie Parkinsona) również mogą obniżać zawartość wody w organizmie, podobnie jak same choroby: cukrzyca, choroby układu krążenia, zaburzenia pracy nerek.
Jak zapobiegać odwodnieniu u seniora?
Aby unikać odwodnienia, należy dbać oczywiście o odpowiednią ilość przyjmowanych płynów – niekoniecznie wody. Najlepiej, kiedy senior pije płyny w mniejszych ilościach, ale częściej. Ilość spożywanej wody zależna jest od potrzeb seniora, stanu jego zdrowia, a także, m.in. od przyjmowanych leków. Staraj się, by podopieczny wypijał przynajmniej zalecane 2 litry wody w ciągu dnia, a w przypadku wymiotów lub biegunki, zwiększ tę porcję, podając seniorowi domowy izotonik (wodę z cytryną, łyżeczką miodu i szczyptą soli).
Jeśli podopieczny nie lubi samej wody, można sięgnąć po miętę, miód albo cytrynę, by nadać płynowi odrobinę smaku. Sprawdzą się także ziołowe herbatki, najlepiej naturalne, niesłodzony kompot czy soki ze świeżo wyciskanych owoców.
Pamiętaj: unikaj podawania seniorowi płynów o działaniu odwadniającym. Zalicza się do nich kawa, mocna herbata oraz alkohol.
W profilaktyce odwodnienia niezwykle ważna jest codzienna dieta. Powinna być bogata w warzywa i owoce, zbilansowana i urozmaicona. Ograniczaj ilość używanej soli i przetworzonych produktów. Staraj się stawiać na produkty świeże albo mrożone.
Jak rozpoznać odwodnienie?
Rozpoznanie odwodnienia może być trudne, ponieważ niektóre z objawów nie budzą niepokoju. Mimo to, szczególnie w zbliżającym się okresie letnim, warto obserwować podopiecznego i reagować w sytuacji, gdy któreś z nich się pojawi.
Jak rozpoznać odwodnienie? Oto najczęstsze objawy:
- spierzchnięte wargi,
- uczucie suchości w ustach,
- ból głowy,
- zawroty głowy,
- wysuszona skóra i utrata jej elastyczności,
- przyspieszona akcja serca,
- spadek ciśnienia tętniczego krwi,
- ogólne osłabienie,
- zaparcia,
- zmniejszenie ilości oddawanego moczu,
- częste infekcje układu moczowego,
- zaburzenia świadomości,
- zaburzenia widzenia.
Wśród objawów odwodnienia może pojawić się także nadmierne pobudzenie i nerwowość albo senność. Senior może mieć trudności z koncentracją oraz w poruszaniu się.
Jeśli obserwujesz te objawy, koniecznie poinformuj bliskich seniora, opiekuna medycznego albo lekarza. Pamiętaj, że odwodnienie to choroba i u osoby starszej jej leczenie nie zawsze sprowadza się do zwiększenia ilości przyjmowanych płynów. Czasami usuwanie jej skutków jest znacznie dłuższe, a nagły wzrost ilości spożywanej wody może wywołać efekt odwrotny od zamierzonego.
Skontaktuj się z nami