Co robić, kiedy senior zasłabnie lub zdradza oznaki zawału? Poznaj najważniejsze zasady dotyczące udzielania pierwszej pomocy u osób starszych.
Jak wezwać pomoc?
W Niemczech obowiązują trzy najważniejsze numery alarmowe:
- Policja: 110
- Straż pożarna: 112
- Numer alarmowy: 112
Zapamiętaj je, by móc z nich korzystać w nagłych przypadkach. Przygotuj się także do rozmowy. Opanowanie słownictwa związanego z dolegliwościami ułatwi rozmowę z centrum powiadamiania i wezwanie pomocy. Pamiętaj, że możesz korzystać z darmowych lekcji języka niemieckiego dla Opiekunek, dostępnych na naszej platformie.
O co zazwyczaj pyta konsultant pod numerem alarmowym? Oto kilka standardowych pytań:
- Gdzie wydarzył się wypadek?
- Co się stało?
- Ile osób jest poszkodowanych?
- Kto dzwoni (imię, nazwisko, numer telefonu)?
Pamiętaj, by nie rozłączać się na linii. Rozmowę zakończy pracownik centrum ratunkowego.
Utrata świadomości
Co robić w sytuacji, gdy senior traci świadomość? Przede wszystkim należy sprawdzić, czy jest to jedynie utrata przytomności czy zatrzymanie krążenia. W tym drugim przypadku następuje zatrzymanie oddechu.
W pierwszej kolejności zwróć się głośno do podopiecznego i lekko potrząśnij go za ramię. Jeżeli nie reaguje, natychmiast powiadom służby ratunkowe albo poproś kogoś o pomoc.
Kolejny krok to udrażnianie dróg oddechowych. W tym celu należy odchylić głowę osoby nieprzytomnej, kładąc jedną rękę na czole, a drugą unosząc podbródek. Przez około 10 sekund staraj się wyczuć lub usłyszeć oddech. Zwróć uwagę czy klatka piersiowa i brzuch się unoszą.
Jeżeli podopieczny oddycha normalnie, ułóż go w pozycji bocznej ustalonej. Jeśli brakuje oddechu, niezbędne jest przeprowadzenie masażu serca.
Pozycja boczna ustalona
Pozycja boczna ustalona zapewnia drożność dróg oddechowych i swobodny odpływ wymiocin i krwi. Uchroni poszkodowanego przed uduszeniem. Należy stosować ją w każdej sytuacji utraty przytomności, jeżeli oddech poszkodowanego przebiega prawidłowo. Zobacz wskazówki, jak ułożyć nieprzytomną osobę w tej właśnie pozycji krok po kroku:
- Odciągnij od ciała rękę podopiecznego znajdującą się bliżej Ciebie i ułóż ją pod kątem prostym.
- Przeciwległe kolano podciągnij do góry i połóż na nim nadgarstek drugiej ręki.
- Obróć podopiecznego w Twoją stronę.
- Ostrożnie odegnij głowę poszkodowanego w tył i otwórz usta, aby mogły z nich wypłynąć krew, ślina i wymiociny.
- Najpóźniej w tym momencie wykonaj połączenie alarmowe.
- Rozepnij obcisłe ubrania i zadbaj o dostęp świeżego powietrza. Zwróć uwagę czy podopieczny oddycha powoli i spokojnie.
- Przykryj seniora, jeżeli podejrzewasz, że może mu być zimno.
- Zostań przy podopiecznym i rozmawiaj z nim do czasu przybycia służb ratunkowych.
Zatrzymanie krążenia – wykonywanie masażu serca
Jeżeli zauważysz zatrzymanie oddechu, musisz działać szybko. Poproś o wezwanie służb ratunkowych lub wezwij je samodzielnie, następnie upewnij się, że podopieczny leży na plecach.
- Przyłóż nasadę dłoni pośrodku klatki piersiowej.
- Połóż na niej drugą dłoń i wyprostuj obie ręce.
- Obiema rękami szybko i mocno uściśnij klatkę piersiową 30 razy.
- Po przeprowadzeniu masażu serca przygotuj się do wykonania sztucznego oddychania: połóż jedną rękę na czole podopiecznego, podciągnij podbródek do góry, zatkaj nos.
- Wdmuchnij powietrze do ust poszkodowanego tak, aby jego klatka piersiowa i brzuch uniosły się jak podczas normalnego oddechu. Weź oddech i powtórz drugi raz.
- Uciśnij klatkę piersiową 30 razy jak przy pierwszych krokach, a następnie wdmuchnij powietrze do ust dwukrotnie.
Masaż serca i sztuczne oddychanie wykonuje się do czasu aż podopieczny zacznie sam oddychać lub przyjadą służby ratownicze. Jeżeli czujesz, że nie poradzisz sobie ze sztucznym oddychaniem, wykonuj wyłącznie masaż serca. Jeśli dysponujesz defibrylatorem, uruchom go i postępuj zgodnie ze wskazówkami.
Zawał serca – pierwsza pomoc
Zawał serca należy do częstych przypadków u osób starszych. Można go rozpoznać po nagłym ataku duszności i bólu w klatce piersiowej, który promieniuje do rąk. Senior jest wtedy niespokojny, ma zimne poty, jest blady.
Pierwszym krokiem jest uspokojenie seniora i postępowanie zgodnie ze wskazówkami:
- Ułóż seniora w pozycji półsiedzącej z uniesiony tułowiem, najlepiej na podłodze. Zachęć do wykonywania powolnych i głębokich wdechów oraz wydechów. Poszkodowany może sam podeprzeć się rękoma na podłodze.
- Natychmiast wezwij służby ratunkowe.
- Wróć do podopiecznego, zapewnij, że pogotowie jest już w drodze. Rozepnij ciasne części ubrania, jak pasek czy krawat. Zadbaj o dostęp świeżego powietrza.
- Rozmawiaj z pacjentem, staraj się go uspokoić, przykryj.
- Jeżeli stwierdzisz brak świadomości, ale oddech jest prawidłowy, zastosuj pozycję boczną ustaloną po stronie sparaliżowanej.
- W razie zatrzymania krążenia wykonaj masaż serca.
Udar – pierwsza pomoc
Udar mózgu często powoduje paraliż części twarzy. Opada wówczas kącik ust, a jedna powieka jest zamknięta. Senior może także mówić i poruszać się inaczej niż zwykle. Co robić w takiej sytuacji?
- Natychmiast zadzwoń pod numer alarmowy.
- Przeprowadź ocenę stanu podopiecznego. Jeżeli jest przytomny, ułóż go wygodnie w pozycji z uniesionym tułowiem. Osłoń sparaliżowane części ciała.
- Jeżeli podopieczny straci przytomność, ale oddycha normalnie, ułóż go w pozycji bocznej ustalonej.
- W przypadku zatrzymania krążenia wykonaj masaż serca.
Nagłe wypadki są bardzo stresujące, jednak wymagają szybkiej reakcji. Chociaż nie można się do nich w 100% przygotować, w opanowaniu nerwów może pomóc wiedza. Dokładnie prześledź zasady udzielania pierwszej pomocy, wykonaj kilka próbnych ćwiczeń lub zapisz się na specjalistyczny kurs. Zadbaj także o znajomość słownictwa, które pozwoli Ci szybciej wezwać pomoc i sprawniej reagować w chwili, kiedy liczy się każda sekunda.