Osoby starsze są bardziej narażone na różne sytuacje kryzysowe, takie jak upadki, udary czy nagłe zatrzymanie akcji serca. Jako opiekun osoby starszej, warto wiedzieć, jak reagować w takich momentach. Poniżej znajdziesz kluczowe informacje na temat pierwszej pomocy, które pomogą Ci działać skutecznie i pewnie.
1. Podstawowe zasady pierwszej pomocy dla seniorów
Zachowaj spokój – panika może pogorszyć sytuację.
Zadzwoń po pomoc – w razie poważnego zdarzenia jak udar czy zawał natychmiast wezwij pogotowie
Oceń stan podopiecznego – sprawdź, czy jest przytomny, oddycha i reaguje na bodźce.
Zabezpiecz miejsce zdarzenia – upewnij się, że nie ma zagrożenia dla Ciebie ani seniora.
2. Najczęstsze nagłe przypadki u seniorów i sposób postępowania
Upadki i złamania
Upadki są jedną z najczęstszych przyczyn urazów u osób starszych.
✅ Co robić?
Nie podnoś seniora na siłę – jeśli nie ma zagrożenia, pozwól mu chwilę odpocząć.
Jeśli podejrzewasz złamanie, unieruchom kończynę i nie ruszaj poszkodowanego.
Jeśli pojawił się silny ból, krwiak lub deformacja kończyny, zadzwoń po pogotowie.
Zawał serca
✅ Objawy:
Silny, dławiący ból w klatce piersiowej promieniujący do ramienia, szyi lub pleców.
Duszność, zimne poty, nudności.
✅ Co robić?
Ułóż seniora w pozycji półsiedzącej i zapewnij spokój.
Jeśli jest przytomny, podaj mu aspirynę do rozgryzienia (jeśli nie ma przeciwwskazań).
Wezwij pogotowie i monitoruj oddech do przyjazdu ratowników.
Udar mózgu
✅ Objawy:
Opadający kącik ust, zaburzenia mowy, niedowład jednej strony ciała.
Silny ból głowy, zawroty, utrata przytomności.
✅ Co robić?
Jak najszybciej wezwij pogotowie.
Ułóż seniora w bezpiecznej pozycji i uspokajaj go.
Nie podawaj jedzenia ani picia.
Nagłe zatrzymanie krążenia
✅ Objawy:
Brak oddechu, utrata przytomności.
Brak tętna.
✅ Co robić?
Rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO):
Ułóż seniora na plecach, na twardej powierzchni.
Wykonuj 30 uciśnięć klatki piersiowej na głębokość 5-6 cm (tempo: 100-120 uciśnięć na minutę).
Po każdych 30 uciśnięciach wykonaj 2 oddechy ratownicze (jeśli potrafisz).
Kontynuuj RKO do przyjazdu pogotowia.
Zadławienie
✅ Co robić?
Jeśli senior może kaszleć – zachęcaj go do tego.
Jeśli się dławi i nie może oddychać, wykonaj manewr Heimlicha:
Stań za podopiecznym, obejmij go ramionami.
Zaciśnij pięść i umieść ją powyżej pępka.
Mocnym ruchem pociągnij do siebie i do góry.
Powtarzaj, aż drogi oddechowe się udrożnią lub senior straci przytomność (wtedy rozpocznij RKO)
Podsumowanie
Jako opiekun osoby starszej, Twoja wiedza i szybka reakcja mogą uratować życie. Znajomość zasad pierwszej pomocy pozwoli Ci działać spokojnie i skutecznie w sytuacjach kryzysowych. Pamiętaj, by regularnie odświeżać swoją wiedzę i dbać o bezpieczeństwo podopiecznego każdego dnia.