17
Was gibt es zu Mittag?
Jedzenie i picie
Was gibt es zu Mittag?
Tematem dzisiejszej lekcji jest kolejny ważny posiłek - obiad. Oprócz niemieckich nazw najbardziej typowych dań, skupimy się na konstrukcjach komunikacyjnych, pozwalających Opiekunkom uniknąć ewentualnych nieporozumień i sprawić, by Podopieczni byli zadowoleni z tego, co dostaną na talerzu. Samo opanowanie słownictwa i konstrukcji nic nam niestety nie da, jeśli nasze posiłki będą jałowe i niesmaczne. Sztuki kulinarnej trzeba się jednak nauczyć samemu:)
Czego nauczysz się z tej lekcji?
jak powiedzieć po niemiecku "obiad" oraz "jeść obiad"
informować Podopiecznego, co w danym dniu jest na obiad
pytać Podopiecznego o jego preferencje kulinarne
Lekcja video
Przydatne słownictwo:
rosół
die Brühe
di bryje
zupa pomidorowa
die Tomatensuppe
di tomaten-zupe
ziemniaki
die (Salz)kartoffeln
di zalc-kartofeln
ryż
der Reis
der rajs
makaron
die Nudel
di nudel
surówka
die Rohkost
di ro-kost
sałatka
der Salat
der zalat
kotlet schabowy
das Schwe̱i̱nekotelett
das szwajne-kotlet
kotlet mielony
die Frikadelle
di frikadele
pieczeń wieprzowa
der Schwe̱i̱nebraten
der szwajne-braten
gulasz wołowt
der/das Rindergulasch
der/das rinder-gulasz
pieczone kurczę
das Brathähnchen
das brat-hensien
pieczone warzywa
gebratenes Gemüse
gebratenes gemyze
gotowane warzywa
gekochtes Gemüse
gekochtes gemyze
ryba
der Fisch
der fisz
Zastsosowanie: Mitagessen / zu Mittag essen
| po niemiecku | jak wymówić? | po polsku |
|---|---|---|
| das Mittagessen | das mitag-esen | obiad |
| zu Mittag essen | cu mitag esen | jeść obiad |
| Was essen Sie zu Mittag? | was esen zi cu mitag? | Co je Pan/Pani na obiad? |
| Was essen wir zu Mittag? | was esen wija cu mitag? | Co jemy na obiad? |
| Was gibt es zu Mittag? | was gibt es cu mitag? | Co jest na obiad? |
| Wann ist das Mitagessen fertig? | wann yst das mittag-esen fertiś? | Kiedy obiad będzie gotowy? |
| Das Mittagessen ist in eine Stunde fertig, | das mitag-esen yst in ajne sztunde fertiś | Obiad będzie gotowy za godzinę. |
| Ich esse zu Mittag Tomatensuppe. | iś ese cu mitag tomaten-zupe | Jem na obiad zupę pomidorową. |
| Wir essen heute zu Mittag Fisch. | wija esen hojte cu mitag fisz. | Na obiad jemy dzisiaj rybę. |
das Mittagessen das mitag-esen obiad |
zu Mittag essen cu mitag esen jeść obiad |
Was essen Sie zu Mittag? was esen zi cu mitag? Co je Pan/Pani na obiad? |
Was essen wir zu Mittag? was esen wija cu mitag? Co jemy na obiad? |
Was gibt es zu Mittag? was gibt es cu mitag? Co jest na obiad? |
Wann ist das Mitagessen fertig? wann yst das mittag-esen fertiś? Kiedy obiad będzie gotowy? |
Das Mittagessen ist in eine Stunde fertig, das mitag-esen yst in ajne sztunde fertiś Obiad będzie gotowy za godzinę. |
Ich esse zu Mittag Tomatensuppe. iś ese cu mitag tomaten-zupe Jem na obiad zupę pomidorową. |
Wir essen heute zu Mittag Fisch. wija esen hojte cu mitag fisz. Na obiad jemy dzisiaj rybę. |
Dania obiadowe - kontrukacja: "es gibt"
| po niemiecku | jak wymówić? | po polsku |
|---|---|---|
| Heute gibt es Tomatensuppe. | hojte gipt es tomaten-zupe | Dzisiaj jest zupa pomidorowa. |
| Heute gibt es Brühe. | hojte gipt es bryje | Dzisiaj jest rosół. |
| Heute gibt es Frikadelle. | hojte gipt es frikadele | Dzisiaj są kotlety mielone. |
| Heute gibt es Schwe̱i̱nebraten. | hojte gipt es szwajne-braten | Dzisiaj jest pieczeń. |
| Heute gibt es Nudel mit Tomatensauce. | hojte gipt es nudel mit tomaten-zose | Dzisiaj jest makaron z sosem pomidorowym. |
| Heute gibt es Rindergulasch. | hojte gipt es rinder-gulasz | Dzisiaj jest gulasz wołowy. |
| Heute gibt es Fisch. | hojte gipt es fisz | Dzisiaj jest ryba. |
| Heute gibt es Brathähnchen. | hojte gipt es brat-hensien | Dzisiaj jest pieczony kurczak. |
| Heute gibt es Schwe̱i̱nekotelett. | hojte gipt es szwajne-kotlet | Dzisiaj są kotlety schabowe. |
| Heute gibt es gebratenes Gemüse. | hojte gipt es gebratenes gemyze | Dzisiaj są pieczone warzywa. |
Heute gibt es Tomatensuppe. hojte gipt es tomaten-zupe Dzisiaj jest zupa pomidorowa. |
Heute gibt es Brühe. hojte gipt es bryje Dzisiaj jest rosół. |
Heute gibt es Frikadelle. hojte gipt es frikadele Dzisiaj są kotlety mielone. |
Heute gibt es Schwe̱i̱nebraten. hojte gipt es szwajne-braten Dzisiaj jest pieczeń. |
Heute gibt es Nudel mit Tomatensauce. hojte gipt es nudel mit tomaten-zose Dzisiaj jest makaron z sosem pomidorowym. |
Heute gibt es Rindergulasch. hojte gipt es rinder-gulasz Dzisiaj jest gulasz wołowy. |
Heute gibt es Fisch. hojte gipt es fisz Dzisiaj jest ryba. |
Heute gibt es Brathähnchen. hojte gipt es brat-hensien Dzisiaj jest pieczony kurczak. |
Heute gibt es Schwe̱i̱nekotelett. hojte gipt es szwajne-kotlet Dzisiaj są kotlety schabowe. |
Heute gibt es gebratenes Gemüse. hojte gipt es gebratenes gemyze Dzisiaj są pieczone warzywa. |
Komentarz gramatyczno-leksykalny
Konstrukcja „es gibt” sprawia uczącym się niemieckiego Opiekunkom trochę problemów.”Es gibt” tłumaczymy na polski jako „jest”. A więc tak samo jak w przypadku formy „es ist„. Żeby uniknąć błędów warto zapamiętać w jakich okolicznościach używamy obu konstrukcji. Formy „ist„ pochodzącej od czasownika „sein” używamy w celu opisu kogoś lub czegoś np.:
- Es ist schön – Jest pięknie
- Er ist sympathisch – On jest sympatyczny
- Sie ist müde – Ona jest zmęczona.
Natomiast forma „es gibt” ma zastosowanie, gdy mówimy, że coś istnieje, egzystuje:
- Es gibt viele gute Betreuerinnen– Jest dużo dobrych opiekunek
- Es gibt manchmal Stress– Czasami jest stres.
- Es gibt noch ein Problem – Jest jeszcze jeden problem.
Preferencje - zastosowanie kontrukcji wünschen , möchten, mögen
| po niemiecku | jak wymówić? | po polsku |
|---|---|---|
| Was wünschen Sie zu Mittag? | was wynszen zi cu mitag? | Co życzy sobie Pan/Pani na obiad? |
| Was möchten Sie zu Mittag essen? | was myśten zi cu mitag esen? | Co chciałby Pan/Pani zjeść na obiad? |
| Wünschen Sie heute Fisch? | wynszen zi hohte fisz? | Czy życzy sobie Pan/Pani dzisiaj rybkę? |
| Wünschen Sie dazu Salat ? | wynszen zi dacy zalat? | Czy życzy sobie Pan/Pani do tego sałatkę? |
| Wünschen Sie dazu Rohkost? | wynszen zi dacu ro-kost? | Czy życzy sobie Pan/Pani do tego surówkę? |
| Möchten Sie das dazu Salzkartoffeln. | myśten zi dacu zalc-kartofeln? | Czy chciałby Pan/Pani do tego ziemniaki? |
| Möchten Sie dazu Reis? | myśten zi dacu rajs? | Czy chciałby Pan/Pani do tego ryż? |
| Möchten Sie dazu Nudel? | myśten zi dacu nudel? | Czy chciałby Pan/Pani do tego makaron? |
| Möchten Sie gebratenes oder gekochtes Gemüse? | myśten zi gebratenes oda gekochtes gemyze? | Czy chciałby Pan/Pani pieczone czy gotowane warzywa? |
| -Ja ich mag Salzkartoffeln. | ja/iś mag salc-kartofeln | Tak, lubię ziemniaki. |
| -Ja, ich mag Salat. | ja, iś mag zalat | Tak, lubię słatakę |
| -Nein, ich mag keine Nudel. | najn/iś mag keine nudel | Nie , nie lubię makaronu |
| -Nein, ich mag keine Rohkost. | najn/iś mag kajne ro-kost | Nie, nie lubię surówki. |
| -Ich mag lieber Reis. | iś mag liber rajs | Wolę ryż. |
| -Ich mag lieber gekochtes Gemüse. | iś mag liber weniś zalc | Wolę gotowane warzywa. |
Was wünschen Sie zu Mittag? was wynszen zi cu mitag? Co życzy sobie Pan/Pani na obiad? |
Was möchten Sie zu Mittag essen? was myśten zi cu mitag esen? Co chciałby Pan/Pani zjeść na obiad? |
Wünschen Sie heute Fisch? wynszen zi hohte fisz? Czy życzy sobie Pan/Pani dzisiaj rybkę? |
Wünschen Sie dazu Salat ? wynszen zi dacy zalat? Czy życzy sobie Pan/Pani do tego sałatkę? |
Wünschen Sie dazu Rohkost? wynszen zi dacu ro-kost? Czy życzy sobie Pan/Pani do tego surówkę? |
Möchten Sie das dazu Salzkartoffeln. myśten zi dacu zalc-kartofeln? Czy chciałby Pan/Pani do tego ziemniaki? |
Möchten Sie dazu Reis? myśten zi dacu rajs? Czy chciałby Pan/Pani do tego ryż? |
Möchten Sie dazu Nudel? myśten zi dacu nudel? Czy chciałby Pan/Pani do tego makaron? |
Möchten Sie gebratenes oder gekochtes Gemüse? myśten zi gebratenes oda gekochtes gemyze? Czy chciałby Pan/Pani pieczone czy gotowane warzywa? |
-Ja ich mag Salzkartoffeln. ja/iś mag salc-kartofeln Tak, lubię ziemniaki. |
-Ja, ich mag Salat. ja, iś mag zalat Tak, lubię słatakę |
-Nein, ich mag keine Nudel. najn/iś mag keine nudel Nie , nie lubię makaronu |
-Nein, ich mag keine Rohkost. najn/iś mag kajne ro-kost Nie, nie lubię surówki. |
-Ich mag lieber Reis. iś mag liber rajs Wolę ryż. |
-Ich mag lieber gekochtes Gemüse. iś mag liber weniś zalc Wolę gotowane warzywa. |
Wskazówka dla Opiekunek
Wśród dań które wyminęliśmy w niniejszej lekcji warto dorzucić jeszcze jedno typowe dla Niemców danie. Warto nauczyć się nie tylko jego niemieckiej nazwy, ale także nauczyć się je przygotowywać. Chodzi oczywiście o Eintopf [czytaj:ajn-topf], czyli w dosłownym tłumaczeniu jeden garnek. Potrawa ta jest dość szybka w przygotowaniu i przypomina w konsystencji tradycyjny gulasz. Składnikiem dania może być mięso, warzywa, ziemniaki albo inne, dostępne w danej chwili, dodatki.
Autor
Bartosz Buczacki
Niniejszy materiał jest własnością Active Care Sp zo.o, a jego zawartość jest chroniona prawem autorskim Dopuszcza się darmowe udostępnianie tych materiałów drogą internetową innym użytkownikom poprzez linkowanie bądź użycie dostępnej na stronie funkcji udostępnij. Powielanie bądź wykorzystywanie tych materiałów w inny sposób , w szczególności bez podania źródła jest niedopuszczalne.
poprzednia lekcja
Poziom podstawowynastępna lekcja
Poziom podstawowy
Skontaktuj się z nami
Oddział w Jeleniej Górze
ul. 1 maja 43 A/2
58-500 Jelenia Góra
mail: info@activecare24.pl
tel.: (75) 644–08–36
Copyright © 2019 Active Care Sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Komentarz gramatyczno-leksykalny
Chociaż po niemiecku słowo obiad to Mitagessen, w niektórych kontekstach bardziej adekwatna jest forma zu Mittag. I tak, kiedy chcemy powiedzieć, że jemy obiad nie mówimy:
Wir essen Mitagessen, ale: Wir essen zu Mittag.